Gmina Krzywcza położona jest w
południowo-wschodniej części województwa podkarpackiego i zachodnio-północnej
części powiatu przemyskiego. Zajmuje obszar 94,97 km², z czego niemal połowa to
lasy. Położona jest na terenie Pogórza Karpackiego (w zewnętrznym łuku Karpat)
w większości, w obrębie mezoregionu Pogórza Dynowskiego i Pogórza Przemyskiego,
które to rozdziela rzeka San. Swym zasięgiem obejmuje 10 miejscowości zamieszkałych
przez niemal 5200 mieszkańców. Lewobrzeżne miejscowości gminy, a więc sama
Krzywcza, Babice, Ruszelczyce, Wola Krzywiecka, Średnia, Reczpol, Skopów oraz
cześć Bachowa (Krążki), znajdują się na terenie Pogórza Dynowskiego. Natomiast
Bachów, Chyrzyna i Kupna położone są już na obszarze zaliczanym do Pogórza
Przemyskiego.
Gmina ma charakter typowo rolniczy, na
jej terenie nie ma zakładów przemysłowych. Występujące korzystne warunki
glebowe i klimatyczne do produkcji rolnej sprzyjają uprawie zbóż, ziemniaków i
roślin pastewnych, dlatego dominującym zajęciem ludności jest rolnictwo.
Krzywcza posiada korzystne warunki
sprzyjające rozwojowi turystyki. Duża ilość lasów bogatych w grzyby i jagody
leśne, czysta rzeka San wraz z dopływami, ciekawe obiekty zabytkowe, czyste nieskażone
przemysłem powietrze, a przy tym gościnność mieszkańców to wymarzone warunki
dla turystów. Aby w pełni rozwijała się ta dziedzina, potrzebna jest
odpowiednia infrastruktura turystyczna, obecnie nie wystarczająca, zatem władze
gminy poprzez realizację wielu inwestycji starają się uatrakcyjnić ten teren, a
opracowana strategia rozwoju gminy ukierunkowana jest na poprawę
infrastruktury. Oferują po przystępniej cenie tereny pod budownictwo
jednorodzinne, a także tereny pod inwestycje ekologiczne, działalność
turystyczną i usługową.
Przez gminę przebiega trasa rowerowa
„Dolina Sanu” a w Babicach wytyczono lokalną ścieżkę historyczną.
Gmina charakteryzuje się dużą
atrakcyjnością przyrodniczo-krajoznawczą. Południowa cześć gminy stanowi fragment
Parku Krajobrazowego Pogórza Przemyskiego wraz z przylegającą otuliną
Przemysko-Dynowskim Obszarem Chronionego Krajobrazu. Park chroni naturalny
krajobraz Pogórza – niewysokie, piękne góry z rusztową rzeźbą grzbietów oraz
kratową siecią dolin rzecznych. Znajdują się tam również charakterystyczne
przełomy Sanu, m. in. w Babicach. Część terenów gminy objęta jest „Obszarem
Specjalnej Ochrony Ptaków NATURA 2000”.
Spośród zachowanych form ochrony
przyrody na uwagę zasługuje rezerwat florystyczny – „Brzoza Czarna” w Reczpolu
o powierzchni 2,6 ha, którego osobliwością jest występująca niezwykle rzadko
brzoza czarna, stanowisko dokumentacyjne „Skałka z rybami” w miejscowości
Skopów oraz pomniki przyrody, wśród których najcenniejsze to 400-letni dąb
szypułkowy w Babicach oraz jałowiec pospolity, o średnicy pnia 37 cm i
wysokości 13 m rosnący również w Babicach nad Sanem.
W dziedzinie kultury wiodącą rolę
pełni 9 Świetlic Gminnych wspieranych przez Gminną Bibliotekę Publiczną wraz z 2
filiami. Cyklicznie organizowane są imprezy kulturalne takie jak Podkarpackie
Spotkania Rodzin Muzykujących „Folkowa Nuta”, Sejmik Folklorystyczny związany z
obchodami Świąt Wielkanocnych, Dzień Seniora czy gminne święto plonów. Przy
Świetlicy Gminnej w Babicach działa chór „Gloria” (prowadzony przez Alicję
Król), dziecięco-młodzieżowa grupa teatralna „Promyczek” oraz Amatorska Grupa
Teatralna Dorosłych. Koło Gospodyń Wiejskich z Ruszelczyc założyło Folklorystyczny
Zespół Śpiewaczy „Wiktorianki”, (opiekun Alicja Król), a przy Szkole
Podstawowej w Babicach działa Chór „Pelikano”,
Słynne „reczpolskie pisanki”,
„babickie hafty”, sztuczne kwiaty, biżuteria z naturalnych surowców,
wyszywanki, rzeźby, malowidła plenerowe czy koszykarstwo tworzone są przez
licznych twórców ludowych. Panie skupione w Kołach Gospodyń Wiejskich w
Reczpolu, Krzywczy, Woli Krzywieckiej, Ruszelczycach, Skopowie, Babicach i
Bachowie popularyzują kuchnię regionalną. Dbają o to by, żurek postny z
Reczpola, kwasówka z grzybami i kaszą gryczaną z Ruszelczyc czy chleb z łopaty
z Skopowa pojawiał się na każdej imprezie kulturalnej. Na terenie całej gminy
kultywowane są też tradycje i zwyczaje związane z kalendarzem liturgicznym
rzymskokatolickim dotyczącym uroczystych obchodów świat kościelnych, odpustów
czy majówek śpiewanych pod przydrożnymi kapliczkami.
Popularyzacją sportu oraz zdrowego
stylu życia na terenie gminy zajmuje się Parafialny Klub Sportowy „UNUM” Babice
zrzeszający dzieci i młodzież z całej gminy również z Uczniowskich Klubów
Sportowych. Najpopularniejsze sekcje sportowe to piłka nożna, siatkówka i tenis
stołowy.
Gmina poszczycić się może również
przebogatą historią sięgającą młodszej epoki kamiennej (neolitu) oraz licznie
zachowanymi obiektami zabytkowymi.
Krzywcza
- kościół parafialny pw. Narodzenia
NMP - wzniesiony został w latach 1625–1630, w stylu barokowym. Na uwagę zasługuje
ołtarz główny z II połowy XVIII w. z obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem
(Śniatyńskiej) oraz ołtarz boczny z I połowy XVIII w. pochodzący z kościoła OO
Jezuitów z Przemyśla. W skład zespołu kościelnego wchodzi murowana dzwonnica
(II poł. XVIII w.) oraz klasycystyczna plebania,
- cerkiew pw. Narodzenia NMP – wzniesiona
została w latach 1906–1911, murowana, w stylu eklektycznym z wydatną kopułą.
Brakuje w niej starych sprzętów i ikonostasu a zachowała się jedynie kamienna
chrzcielnica 1777 r., zniszczony konfesjonał i fragment konstrukcji ikonostasu,
- zespół dworsko-parkowy z XVII w.
(przebudowywany w XIX w. i 1928 r.) składający się z dworu (obecnie ośrodek
zdrowia), baszty, oranżerii oraz pozostałości bramy. Z dawnego parku zachowała
się aleja grabowa.
Babice
- kościół parafialny pw. św. Trójcy
pochodzący z lat 1792–1794, wybudowany w stylu późnobarokowym z ciekawą
architektonicznie fasadą. Szczególnie cenna jest barokowa ambona w kształcie
okrętu (II połowy XVIII w.), chrzcielnica z czarnego marmuru (1794) oraz kilka
późnobarokowych obrazów zdobiących ściany boczne, otoczony autentycznym murem z
1794 r. z dwiema dzwonnicami,
- cerkiew pw. Zaśnięcia Matki Bożej z
około 1840 r., obecnie nieużywana, drewniana o konstrukcji zrębowej z
wieżyczką na sygnaturkę, obok cerkwi znajduje się drewniana, dzwonnica i
plebania,
- zespół dworski z II połowy XIX w.,
obejmujący dwór, spichlerz, kuźnię oraz park, gruntownie przebudowany zatracił swój
pierwotny charakter.
Skopów
- kościół pw. Matki Bożej
Częstochowskiej – dawna cerkiew pw. Przemienienia Pańskiego, wzniesiona w 1900
r., murowana, zakończona kopułą, obok znajduje się murowana, parawanowa,
trójarkadowa dzwonnica.
Reczpol
- cerkiew pw. Opieki Matki Bożej,
powstała w 1879 r., drewniana, jednonawowa, wielokrotnie przebudowywana, obecnie
nie jest użytkowana.
Chyrzyna
- cerkiew pw. św. Szymona Słupnika powstała
około połowy XVIII w., drewniana, trójdzielna o konstrukcji zrębowej z
zachowaną na ścianach i stropach polichromią, obiekt jest nieużytkowany,
obecnie w remoncie.
Średnia
- kurhany – starożytne mogiły kultury
ceramiki sznurowej (prawdopodobnie to grób kobiety), położone ok. 600 metrów na
zachód od północnego skraju wsi, datowane na około 2800–2600 lat przed
Chrystusem. To najstarsze, odkryte kurhany z epoki ceramiki sznurowej w
Europie.